สารสีมีประโยชน์: หลากหลายประโยชน์จากแอนโทไซยานิน
อากาศหนาวที่กำลังจะลาไปพร้อมกับเดือนแห่งความรักอย่างเดือนกุมภาพันธ์นี้และอากาศร้อนที่มาต้อนรับเดือนมีนาคมทำให้หลายๆคนคงอยากอาหารหรือเครืองดื่มเพื่อคลายร้อนและหนึ่งในอาหารยอดฮิตของทุกๆคน คงจะหนีไม่พ้นไอศกรีม ไอศกรีมจากผลแก้วมังกรนี้นอกจากจะให้ความอร่อยหวานเย็นสดชื่นแล้ว ยังมีประโยชน์ที่มากับผลไม้อย่างแก้วมังกรอีกด้วย ภญ.ดร.นิศารัตน์ ศิริวัฒนเมธานนท์ ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้จัดทำบทความขึ้นเกี่ยวกับสารเคมีที่อยู่ในผักผลไม้ที่มีสีม่วงและสีน้ำเงินพบว่า...
ผักผลไม้ในกลุ่มนี้จะมีสารสำคัญที่ชื่อว่า แอนโทไซยานิน (anthocyanin) ซึ่งเป็นเม็ดสีที่ละลายน้ำได้ เป็นสารให้สีตามธรรมชาติที่จัดอยู่ในกลุ่มฟลาโวนอยด์ สีของแอนโทไซยานินจะเปลี่ยนไปตามสภาวะความเป็นกรด-ด่าง เป็นสารที่ให้สีตั้งแต่สีน้ำเงินเข้มหรืออาจไม่มีสีเลยเมื่อในอยู่สภาวะด่าง (pH>7) จะเปลี่ยนเป็นสีม่วงเมื่ออยู่ในสภาวะที่เป็นกลาง (pH=7) และจะเปลี่ยนเป็นสีแดงถึงแดงเข้มได้ในสภาวะเป็นกรด (pH<7) สารในกลุ่มแอนโทไซยานิน ที่อยู่ด้วยกันหลายชนิด แต่มีอยู่ 6 ชนิดที่พบบ่อย ได้แก่ เพลาโกนิดิน (pelargonidin), ไซยานิดิน (cyanidin), เดลฟินิดิน (delphinidin), พีโอนิดิน (peonidin), เพทูนิดิน (petunidin) และ มาลวิดิน (malvidin)
ผักผลไม้ที่มีสีน้ำเงิน สีม่วง และสีแดง ที่มีแอนโทไซยานินสูง ได้แก่ กะหล่ำปลีม่วง มันสีม่วง ชมพู่มะเหมี่ยว ชมพู่แดง ลูกหว้า ข้าวแดง ข้าวนิล ข้าวเหนียวดำ ถั่วแดง ถั่วดำ หอมแดง ดอกอัญชัน น้ำว่าน-กาบหอย เผือก หอมหัวใหญ่สีม่วง มะเขือม่วง พริกแดง องุ่นแดง-ม่วง แอปเปิ้ลแดง ลูกไหน ลูกพรุน ลูกเกด บลูเบอรี่ เชอรี่ แบล็กเบอรี่ ราสเบอรี่ สตรอเบอรี่ ฯลฯ
ประโยชน์ของแอนโทไซยานิน
· ช่วยต้านอนุมูลอิสระ มีการวิจัยพบว่าแอนโทไซยานินมีประสิทธิภาพในการต้านอนุมูลอิสระสูงกว่าวิตามินซีและอีถึง 2 เท่า
· ลดอาการอักเสบ
· ช่วยปกป้องหลอดเลือด กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และลดความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจหลอดเลือดได้
· ลดคอเลสเตอรอลในเลือด
· ป้องกันมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งลำไส้และตับ มะเร็งเม็ดเลือดขาวและ มะเร็งของระบบสืบพันธุ์
· ยับยั้งเชื้ออีโคไลในทางเดินอาหารที่ทำให้เกิดท้องเสีย
· ต้านไวรัสได้
ประโยชน์มากมายขนาดนี้ ผู้ที่รักไอศกรีมรสผลไม้ไม่ควรพลาด
ที่มา:
นิศารัตน์ ศิริวัฒนเมธานนท์. 2556. “อาหารหลากสี มีประโยชน์หลากหลาย (ตอนที่ 3): สารเคมีที่มีประโยชน์จากผักผลไม้ ที่มีสีม่วงและสีน้ำเงิน.” เข้าถึงได้จากhttp://www.pharmacy.mahidol.ac.th/thai/knowledgeinfo.php? id=152 สืบค้น 18 กุมภาพันธ์ 2557
ผักผลไม้ที่มีสีน้ำเงิน สีม่วง และสีแดง ที่มีแอนโทไซยานินสูง ได้แก่ กะหล่ำปลีม่วง มันสีม่วง ชมพู่มะเหมี่ยว ชมพู่แดง ลูกหว้า ข้าวแดง ข้าวนิล ข้าวเหนียวดำ ถั่วแดง ถั่วดำ หอมแดง ดอกอัญชัน น้ำว่าน-กาบหอย เผือก หอมหัวใหญ่สีม่วง มะเขือม่วง พริกแดง องุ่นแดง-ม่วง แอปเปิ้ลแดง ลูกไหน ลูกพรุน ลูกเกด บลูเบอรี่ เชอรี่ แบล็กเบอรี่ ราสเบอรี่ สตรอเบอรี่ ฯลฯ
ประโยชน์ของแอนโทไซยานิน
· ช่วยต้านอนุมูลอิสระ มีการวิจัยพบว่าแอนโทไซยานินมีประสิทธิภาพในการต้านอนุมูลอิสระสูงกว่าวิตามินซีและอีถึง 2 เท่า
· ลดอาการอักเสบ
· ช่วยปกป้องหลอดเลือด กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และลดความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจหลอดเลือดได้
· ลดคอเลสเตอรอลในเลือด
· ป้องกันมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งลำไส้และตับ มะเร็งเม็ดเลือดขาวและ มะเร็งของระบบสืบพันธุ์
· ยับยั้งเชื้ออีโคไลในทางเดินอาหารที่ทำให้เกิดท้องเสีย
· ต้านไวรัสได้
ประโยชน์มากมายขนาดนี้ ผู้ที่รักไอศกรีมรสผลไม้ไม่ควรพลาด
ที่มา:
นิศารัตน์ ศิริวัฒนเมธานนท์. 2556. “อาหารหลากสี มีประโยชน์หลากหลาย (ตอนที่ 3): สารเคมีที่มีประโยชน์จากผักผลไม้ ที่มีสีม่วงและสีน้ำเงิน.” เข้าถึงได้จากhttp://www.pharmacy.mahidol.ac.th/thai/knowledgeinfo.php? id=152 สืบค้น 18 กุมภาพันธ์ 2557